Foto

Կենացից այն կողմ՝ ոչինչ

Ինչպես հայտնի է նախորդ շաբաթ խորհրդարանում Նիկոլ Փաշինյանն իր անձնական օգտագործման խմբակցության մասնակցությամբ ներկայացրեց սեփական կառավարության  2021թ. կատարողականի զեկույցը։ Թեև բուն զեկույցի ներկայացումը շատ հաճախ շեղվում է քաղաքական հայտարարություններով, այնուամենայնիվ հրապարակված կատարողականի զեկույցը թույլ է տալիս ամբողջական պատկեր ձևավորել այս կամ այն ոլորտի շուրջ տարված աշխատանքների և արձանագրված արդյունքների վերաբերյալ։

Ներկայումս ստեղծված աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային բարդ իրողությունով պայմանավորված՝ ելույթների մեծամասնությունը վերաբերում էին Արցախին, 44-օրյա պատերազմին և բանակցային գործընթացին՝ առանձնացնենք մի քանի խնդրահարույց դրույթներ։

Գործող կառավարությունն իր ճանապարհային քարտեզում հանձն էր առել զոհված զինծառայողների և քաղաքացիների ընտանիքների սոցիալական երաշխիքների ապահովմանը։ Ներկայացված կատարողականում արդեն որպես արդյունք, նշվում է, որ պատերազմում հայկական կողմից զոհվել են 3736 զինծառայող, 44-օրյա պատերազմի և դրան հաջորդող դեպքերի հետևանքով Զինհիմնադրամի շահառու են դարձել 3701 զոհված և անհայտ բացակայող զինծառայողների ընտանիքներ, 114 զինծառայող՝ որպես 1-ին խմբի, և 413 զինծառայող՝ որպես 2-րդ խմբի հաշմանդամ:

Այստեղ տեղին է շեշտել, որ Զինհիմնադրամը, որի գործունեությունը նախաձեռնվել էր դեռ 2016թ.-ին՝ նախկին իշխանությունների կողմից, քանիցս քննադատվել է Նիկոլ Փաշինյանի ընդդիմություն եղած ժամանակ։ Եթե չլիներ նախորդ իշխանության հեռատեսությունն ու հետևողականությունը, այսօրվա իշխանությունը դժվար թե կարողանար լուծել այս ահռելի սոցիալական խնդիրը։ Միևնույն ժամանակ, պետք է հիշել նաև, որ հիմնադրամի վերջին տարիների գործունեությունն ապահովվել է քաղաքացիների հարկային բեռի ավելացման միջոցով, այնպես որ, հիմնադրամի գործունեությունը որևէ կերպ չի կարող մեկնաբանվել՝ որպես կառավարության աշխատանքի պոզիտիվ արդյունք։ Ի դեպ փաստենք, որ մինչ օրս հրապարակված չէ զոհված զինծառայողների անվանական ցանկը, ինչը հիմնավոր կասկածների հիմք է ստեղծում, որ ներկայացված թիվը միտումնավոր խեղաթյուրվում է։ Ուշագրավ է, որ արդեն իսկ նախորդ շաբաթ ԱԺ-ում Փաշինյանը հիշատակել է այլ թիվ՝ 3825՝ զեկույցում ներկայացված 3736-ի փոխարեն:

Հնգամյա պլանում, ի թիվս այլ կենացային խոստումների, կառավարությունը խոստանում էր ապահովել արցախցիների վերադարձն իրենց հայրենի օջախներ և ամբողջությամբ վերականգնել Արցախի բնականոն կյանքը։ Ավելին, որպես արդյունք՝ նշվում է, որ ՀՀ-ում շարունակում են բնակվել պատերազմի արդյունքում տեղահանված 20.000-ից ավելի արցախցիներ։ Եթե անկեղծ, ապա իշխանության անգործության հետևանքներն ակներև են՝ Արցախում ոչ միայն չի վերականգնվել բնականոն կյանքը, այլ հումանիտար ճգնաժամ է ստեղծվել՝ կապված գազի և էլեկտրաէներգիայի հաճախակի անջատումների, Ադրբեջանի կողմից հոգեբանական, տնտեսական և հումանիտար ճնշումների տարբեր մեթոդների կիրառման հետ։

Ինչ վերաբերվում է արցախցիներին հայրենի օջախներ վերադառնալուն, փաստ է այն, որ  որևէ քայլ չի կատարվել Ադրբեջանի կողմից զավթված Շուշի, Հադրութ և Արցախի օկուպացված այլ տարածքներ հայ բնակչության վերադարձի ուղղությամբ։ Ավելին, հայ բնակչության իրավունքների վերականգնման և Արցախի՝ առնվազն նախկին ԼՂԻՄ տարածքների դեօկուպացիայի խնդիրն առհասարակ բացակայում է գործող իշխանությունների հայտարարություններից և հռետորաբանությունից։ Ավելին, Արցախում հայրենի օջախի կորստի փաստի առջև կանգնել են նոր բնակավայրեր, ու դրա ամենաթարմ օրինակը Փառուխ գյուղի հայաթափումն է։ Անգամ նույն խնդրի առաջ է կանգնած նաև ՀՀ-ն, չմոռանանք, որ հայրենի օջախները ստիպված էին լքել Շուռնուխում բնակվող քաղաքացիները։

Այնպես որ հերթական անգամ գործ ունենք իշխանությունների մանիպուլյատիվ ու մարդկանց աչքերին թոզ փչելու քաղաքականության հերթական կլոունադային, որն, ինչպես հայտնի է, ամենալավն է ստացվում ՀՀ-ում պետական կարգը տապալած անհայրենիքների մոտ։

Արմեն Հովասափյան