Foto

Տաթեւիկ Կարապետյանը՝ Երեւանում «Տաշիր Արենայի» ստեղծման մասին. «Խոսքը պատերի մասին չէ, խոսքը երազանքի մասին է»

«Մենք երեխաներին վերադարձնում ենք Երևանի խորհրդանիշը, ուրախությունն ու այն վայրը, որտեղ կախարդանքը ապրում է», - նշում է Տաթևիկ Կարապետյանը՝ խոսելով «Տաշիր Արենա»-ի ստեղծման մասին։ «Տաշիր Արենայի» երկար սպասված բացումից առաջ NEWS.am STYLE-ը Տաթևիկի հետ զրուցել է նոր մշակութային և ժամանցային տարածքի մասին, որը խոստանում է լինել ավելին, քան պարզապես կրկես։ Ինչպես Տաթևիկն է ասում. «Խոսքը պատերի մասին չէ։ Խոսքը երազանքի մասին է»։

Տաթևիկ, Դուք կանգնած եք բազմաթիվ հաջողված մշակութային և ժամանցային նախագծերի հետևում։ Բայց կրկեսը բոլորովին այլ հարց է։ Որո՞նք էին Ձեր առաջին մտքերը, երբ Ձեր հայրը Ձեզ հանձնեց այս նախագիծը։

Ես անմիջապես զգացի, որ սա պարզապես հետաքրքիր առաջադրանք չէ։ Սա յուրահատուկ պատմություն է։ Այո, ես արդեն փորձ ունեի մեծածավալ մուլտիմեդիա նախագծեր ստեղծելու, բայց կրկեսը շատ ավելին է, հատկապես Հայաստանում և հայ հանդիսատեսի համար։ Ես անկեղծորեն ինքս ինձ հարցրի. «Ի՞նչ գիտեմ ես կրկեսի մասին»։ Արենայի, բարդ մեխանիկայի, այն արտիստների մասին, որոնց համար յուրաքանչյուր ներկայացում մարտահրավեր է։ Սա նոր բան էր, և հենց այդ պատճառով էլ աներևակայելիորեն ոգեշնչող էր։

Ի՞նչ է նշանակում Ձեզ համար կրկեսը։ Ինչո՞ւ եք ասում, որ այն պարզապես շենք չէ։

Որովհետև հազարավոր երևանցիների համար կրկեսը նրանց հիշողությունների, քաղաքի պատմության մի մասն է։ Ես շատ լավ եմ հիշում մանկությանս կրկեսը. դա ծնողներիս հետ ճամփորդություն է, պոպկորնի հոտը, հրաշքի հուզիչ սպասումը և այն հաճույքը, երբ լույսերը մարում են, և գործողությունները սկսվում են։ Ես ինքս շատ լավ եմ հիշում դա։ Ես ուզում էի այս ամենը փոխանցել մեր երեխաներին, վերադարձնել հրաշքի այս զգացողությունը։ Մենք պարզապես ասպարեզ չէինք կառուցում։ Մենք երեխաներին վերադարձնում էինք Երևանի խորհրդանիշը, ուրախությունը և այն վայրը, որտեղ ապրում է կախարդանքը։ Այն ստեղծելիս մենք պահպանել ենք հին կրկեսի հիշողությունը, բայց միևնույն ժամանակ ստեղծել բոլորովին նոր, ժամանակակից, տեխնոլոգիական տարածք։

Ինչպե՞ս էիք տեսնում ապագա կրկեսը հենց սկզբում։ Ի՞նչն էր հատկապես կարևոր Ձեզ համար։

Սա «Տաշիրում» ստեղծված բոլոր ժամանակների տեխնիկապես ամենաբարդ կառույցն է։ Ես հաստատ գիտեի՝ մենք չենք կարող պարզապես «վերանորոգումներ անել»։ Մենք պետք է ստեղծեինք մի տարածք, որը կհամապատասխաներ համաշխարհային չափանիշներին և հնարավորություն կտար զարգացնելու նոր կրկեսային արվեստ՝ համարձակ, տեխնոլոգիական, արդիական։ Միևնույն ժամանակ, մենք չպետք է կորցնենք մթնոլորտը, ջերմությունը, բնիկ հուզական բաղադրիչը։ Կարևոր էր չկորցնել հոգին՝ այն, ինչը երևանյան կրկեսը դարձնում է հարազատ յուրաքանչյուր բնակչի համար։

Ինչո՞ւ այդքան ժամանակ պահանջվեց արենան կառուցելու և բացելու համար։

Այո, այն կարող էր ավելի արագ ավարտվել։ Բայց այդ դեպքում դա կլիներ բոլորովին այլ նախագիծ։ Հենց սկզբից մենք ընտրեցինք առավելագույն որակի ուղին՝ ամեն ինչում՝ ինժեներական լուծումներից մինչև ստեղծագործական մասը։

«Տաշիր Արենան» երկրի տեխնոլոգիապես ամենաբարդ շենքերից մեկն է։ Այստեղ ամեն ինչ՝ կախոցային համակարգերից և ակուստիկայից մինչև տարածքի վերափոխում, պահանջում է ճշգրտություն և ժամանակ։ Մենք զիջումների չգնացինք։ Մեզ համար կարևոր էր ոչ միայն դռները հնարավորինս արագ բացելը, այլև ստեղծել մի տարածք, որը իսկապես կզարմացներ հանդիսատեսին։

Եղե՞լ են պահեր, երբ կասկածում էիք, երբ թվում էր, թե չեք կարող հաղթահարել դա։

Իհարկե։ Հոգնածության պահեր, անհաղթահարելի ուժ, ուշացումներ, համավարակ, սարքավորումների մատակարարման հետ կապված դժվարություններ՝ այս ամենը տեղի էր ունենում։ Բայց ես միշտ մոտակայքում տեսնում էի անհավատալի մի թիմ։ Մարդիկ, ովքեր ոչ միայն կատարում էին առաջադրանքներ, այլև հավատում էին այս նախագծին այնքան, որքան ես։ Մենք բոլորս զգում էինք, որ մենք անում էինք ավելին, քան շինարարությունը։ Մենք քաղաքին վերադարձնում ենք հույզերը, հավատքը և տոնակատարությունը։

Ի՞նչն է «Տաշիր Արենան» դարձնում յուրահատուկ այլ վայրերի համեմատ։

Սա բոլորովին նոր տարածք է՝ ինժեներականից մինչև ակուստիկա, բեմից մինչև կախոցային համակարգեր։ Մենք օգտագործել ենք լավագույն տեխնոլոգիաները, որպեսզի արտիստները իրենց անվտանգ զգան, իսկ հանդիսատեսը՝ հիացած։ Միևնույն ժամանակ, ինտերիերում, մթնոլորտում, բեմանկարչության մեջ... ամեն ինչ շատ հարգալից կերպով վերաբերում է պատմությանը, հիշողությանը, հայկական կրկեսի ավանդույթներին։ Սա պարզապես կրկես չէ, սա ժամանակակից արենա է նոր մակարդակի կատարողական արվեստների համար։

Ի՞նչ եք զգում հիմա, երբ բացմանը քիչ ժամանակ է մնացել։

Հուզմունք։ Եվ, հավանաբար, երախտագիտություն։ Նրանց համար, ովքեր աշխատել են մոտակայքում։ Նրանց համար, ովքեր հավատացել են։ Հորս համար, որը վստահել է ինձ այդքան մեծամասշտաբ խորհրդանիշը։ Եվ նաև՝ սպասում։ Պրեմիերայի օրը ես իսկապես ուզում եմ պարզապես կանգնել դահլիճում, նայել հանդիսատեսին և տեսնել ժպիտներ, երեխաների, արվեստագետների, հանդիսատեսին… Որպեսզի բոլորը զգան՝ այստեղ հրաշք է տեղի ունենում՝ իսկական հրաշք։

Առաջիկա շոուն ներառում է միջազգային թիմ։ Որքանո՞վ էր կարևոր Ձեզ համար հայ արվեստագետներին ներգրավելը այս նախագծում։

Դա հիմնարար կարևորություն ուներ։ Սկզբից մենք ցանկանում էինք, որ «Տաշիր Արենան» դառնա ոչ միայն ներկայացումների այցելության վայր, այլև մի տարածք, որտեղ հայ արվեստագետները կարող են զարգանալ, սովորել, ոգեշնչվել և, ամենակարևորը, ելույթ ունենալ։ Հայ արվեստագետների մասնակցությունը պրեմիերային մեզ համար պարզապես հարգանքի ժեստ չէ, այն նախագծի փիլիսոփայության մի մասն է, որի համար ամեն ինչ սկսվել է։

Մեր ներկայացրած շոուն միավորում է տարբեր երկրների, տարբեր ավանդույթների, տարբեր դպրոցների արվեստագետների։ Սա եզակի փորձ է թե՛ մասնագիտական, թե՛ մարդկային տեսանկյունից։ Իսկ հայ մասնակիցների համար սա հնարավորություն է ուս ուսի աշխատելու բեմի համաշխարհային աստղերի հետ, սովորելու միմյանցից։ Բայց սա կարևոր է նաև օտարերկրյա արվեստագետների համար, նրանք կարող են դիպչել հայկական մշակույթին, մեր երկրին, ավանդույթներին, մեր հանդիսատեսին։

Ես իսկապես ուզում եմ, որ այս շոուն դառնա միասնության պահ հանդիսատեսի, Երևանի համար։ Սա արվեստի ուժն է, և սա մեր նպատակն է։

Եթե ճանապարհորդության սկզբում կարողանայիք ինքներդ Ձեզ ինչ-որ բան ասել՝ այն Տաթևիկին, որը հենց նոր էր ընդունել այս նախագիծը, ի՞նչ կլիներ դա։

Մի՛ վախեցիր և վստահիր սրտիդ։ Ամեն ինչ կստացվի, եթե իսկապես սիրես այն, ինչ ստեղծում ես։ Առջևում յուրօրինակ և պայծառ շոու է սպասվում, ես սիրում եմ այս նախագիծը։ Եվ ես հավատում եմ դրան։