Դեպի Իջևան գնացող  ճանապարհներից մեկն էլ տանում է Աղավնավանք գյուղ:  Գյուղը փոքր է` ծվարած բարձրադիր անտառների մեջ, բնակչությունը ևս շատ չէ` շուրջ 300 բնակիչ:

Բնակավայրը դարերի պատմություն ունի, թեև այսօրվա բնակիչները նոր-նոր են հաստատվել Աղավնավանքում: 1988-ին Ադրբեջանի մի քանի   գյուղերից  բռնագաղթած հայերը հաստատվում են այդ ժամանակ Սալլահ անունն ունեցող գյուղում, 1991-ին այն վերանվանում  են Աղավնավանք:

Հյուրընկալ մարդիկ են աղավնավանքցիները. փողոցում անծանոթի նկատեն, անպայման տուն են հրավիրում, գյուղի բարիքներից հյուրասիրում, եթե շատ չեմուչում չանես` մի բարիք էլ անպայման հետդ կդնեն:

Ուշադիր նայում են, զննում արտաքինդ, եթե մի փոքր  տարբերվող ես հագնվել, ապա ավելի երկար կնայեն, իսկ եթե գեղեցիկ ես` բազմիցս կշեշտեն այդ մասին:

Պարտադիր հարցերի ցանկ ունեն` «Հավանեցի՞ք մեր Աղավնավանքը», «Կապրեի՞ք մեզ մոտ»,  «Սենց սիրուն բնություն էլի տեսած կա՞ք»:

Ժպտում եմ` չէ, ամենասիրունը ձեր բնությունն է: Պատասխանս գոհացնում է, շտապում են շեշտել, որ ափսոս,  գյուղը ծերացող է, երիտասարդները չեն ուզում մնալ այստեղ. աշխատանք չկա:

Թեև մի մասը, իրոք, ապագան Երևանում է պատկերացնում, բայց կան և այնպիսիք, ովքեր որոշել են այստեղ մնալ, ավելին` ծաղկեցնել   Աղավնավանքը:

Գյուղի գլխավոր առավելությունը, թերևս, աներևակայելի գեղեցիկ բնությունն է` իսկական դրախտ զբոսաշրջիկի համար:

Եվ հենց այս հանգամանքն է, որ համախմբել է մի խումբ մարդկանց, ովքեր որոշել են Աղավնավանքը դարձնել զբոսաշրջային կենտրոն:

Օգոստոսի 4-5-ը Աղավնավանքում  տոնական եռուզեռ էր` առիթները երկուսն էին` գյուղի 30-ամյակ և Աղավնականչ տոն:  Տոնակատարությանը գյուղը երկար էր նախապատրաստվել, բոլորի դեմքին ժպիտ էր և աշխատանքից գոհ լինելու զգացում:

Աղավնականչն առաջին անգամ էր անցկացվում, բայց խոստանում է լինել շարունակական:

Տոնակատարությունը մեկնարկեց  ցուցահանդես-տոնավաճառով, որտեղ բնակիչները ներկայացրել էին իրենց ստեղծած բերքն ու բարիքը:

Տեսականին բազմազան էր` գյուղական պանիր, տնական գինի,  անուշահոտ գաթա,  բուժիչ խոտաբույսեր, փայտե քանդակներ,  մեղրի օղի` կարճ ասած,  ամենաբծախնդիր զբոսաշրջիկն անգամ իր համար հետաքրքիր մի բան հաստատ կգտնի:

Դե էլ ինչ տոնակատարություն` առանց ազգային երգ ու պարի:

Միջոցաման երկրորդ օրը կազմակերպվեց սիրո ուխտագնացություն դեպի Աղավնավանք եկեղեցի:

Վանքը կոչվում է նաև Աղնաբաթ, ավանդազրույցը պատմում է, որ հայ իշխաններից մեկն անհույս սիրահարվում է  Նաբաթ անունով մի գեղեցկուհու, կառուցած եկեղեցին իշխանը նվիրում է հենց նրան:  Սակայն իշխանը երկար չի կարողանում դիմանալ անպատասխան սիրուն, մի օր նա ժայռից ցած է նետվում`  «Ա՛խ,  Նաբաթ» կանչելով:

Եկեղեցին 12-13-րդ դարերի պատմություն ունի, այժմ կիսավեր վիճակում է: Այստեղ է կատարվել  Աղավնավանք գյուղի ամբողջ բնակչության մկրտությունը:

Եկեղեցին զբոսաշրջիկների մշտական այցելությունների վայրն է, մանավանդ որ, գտնվում է Աղնաբաթ անտառամասում, որը մի իսկական կանաչ դրախտավայր է:

Առհասարակ, գյուղում կա ամեն ինչ  զբոսաշրջիկներին գրավելու և  հյուրընկալելու համար:  Հոկտեմբեր ամսին այստեղ կբացվի նաև ավանդական հյուրընկալության տուն,  և Աղավնավանքը կազմ-պատրաստ կսպասի իր հյուրերին:

Ակաթի Վահանյան Լուսանկարները` Դավիթ Մակիչյանի