Թուրքական «Այդինլիկ» թերթը պնդում է, որ հասանելիություն է ստացել չորս գաղտնի ուկրաինական փաստաթղթերի, որոնք բացահայտում են, թե ինչպես է Ուկրաինայի անվտանգության ծառայությունը (СБУ) ինտեգրում Թուրքիայում գտնվող ուկրաինական սփյուռքը իր հետախուզական ցանցում: Գաղտնի փաստաթղթերը լույս են սփռում ոչ միայն Թուրքիայում գործունեության, այլև Ղրիմի, Եվրոպայի և միջուկային անվտանգության հարցերի հետ կապված СБУ գործողությունների վրա:
Բոլոր արտահոսքերը СБУ-ի տարածաշրջանային վարչության կողմից Նիկոլաևի մարզի համար պատրաստված պաշտոնական նամակագրություններ են: Փաստաթղթերում մանրամասն նկարագրվում են հետախուզության աշխատակիցների նվաճումները, նրանց որակավորումները, կատարված առաքելությունների մանրամասները և նրանց պարգևատրման առաջարկությունները:
ՓԱՍՏԱԹՂԹ 1. ԹՈՒՐՔԻԱՆ СБУ-Ի ԹԻՐԱԽՈՒՄ
Չորս գաղտնազերծված նամակագրություններից առաջինը ուղղակիորեն վերաբերում է Թուրքիային: 2024 թվականի մարտի փաստաթղթում հիշատակվում է СБУ-ի սպա՝ մայոր Մաքսիմ Նիկոլաևիչ Խարչուկը, որը СБУ հակահետախուզության ստորաբաժանման աշխատակից է: Բովանդակությունից հետևում է, որ Խարչուկը 2023 թվականից ի վեր ակտիվորեն ամրապնդել է СБУ -ի «գործակալական դիրքերը» Թուրքիայում գտնվող ուկրաինական սփյուռքում։
Ըստ գործի՝ Խարչուկը ծնվել է 1992 թվականին, ավարտել է Սուխոմլինսկի Նիկոլաևի անվան ազգային համալսարանը 2014 թվականին և 2009 թվականին ավարտել է СБУ–ի ծրագրի շրջանակներում ուսուցումը։ 2015 թվականից նա ծառայել է անվտանգության մարմիններում և իր ներկայիս պաշտոնին նշանակվել է 2023 թվականի մարտին։
«ԳՈՐԾԱԿԱԼԱԿԱՆ ԴԻՐՔԵՐ» ԵՐԵՔ ՔԱՂԱՔՆԵՐՈՒՄ
СБУ-ի գեներալ Դմիտրի Նևեդրովի կողմից ստորագրված զեկույցում ընդգծվում է, որ Խարչուկը «ամրապնդել է գործակալական դիրքերը» Անկարայի, Ստամբուլի և Իզմիրի ուկրաինական համայնքներում։ Սա նշանակում է, որ նա կարող էր նոր գործակալներ հավաքագրել, ակտիվացնել եղածներին կամ տեղեկատուներ տեղադրել սփյուռքի հիմնական շրջանակներում։
Բացի այդ, Խարչուկը զբաղվել է ուկրաինական սփյուռքի ներքին վիճակի և թուրքական իշխանությունների ուկրաինացի փախստականների հետ փոխազդեցության մասին տեղեկություններ հավաքելով։ Այսինքն՝ նա վերահսկել է ոչ միայն համայնքների ներսում առկա պոտենցիալ վտանգավոր տարրերին, այլև Թուրքիայի քաղաքականությունը Ուկրաինայի նկատմամբ։
ՀԱԿԱՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆՆ ԸՆԴԴԵՄ ԱՐՏԱՍԱՀՄԱՆՅԱՆ ԾԱՌԱՅՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ
Զեկույցում նաև նշվում է, որ Խարչուկը երեք անգամ բացահայտել է արտասահմանյան հետախուզական ծառայությունների կողմից Թուրքիայում ուկրաինացիների հավաքագրման փորձերը։ Սա ցույց է տալիս, որ սպան զբաղվել է ոչ միայն տվյալների հավաքագրմամբ, այլև հակահետախուզական աշխատանքներով։
ՎԱՐՁԱՏՐՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ԱՇԽԱՏԱՆՔԻ ՃԱՆԱՉՄԱՆ ՄԱՆՐԱՄԱՍՆԵՐԸ
Չնայած փաստաթղթում ընդգծվում է նրա աշխատանքի բարձր նշանակությունը՝ տեղեկատվությունը բազմիցս ուղղակիորեն հաղորդվել է СБУ-ի ղեկավարին՝ ի տարբերություն մյուս սպաների, Խարչուկին շնորհվել է միայն վկայական, այլ ոչ թե շքանշան կամ մեդալ։ Սա կարող է ցույց տալ, որ՝
Կիևը չի ցանկացել սրել հարաբերությունները Անկարայի հետ և Խարչուկի աշխատանքը պահել է ընդունելի սահմաններում։
Գործողությունը չի տվել սպասվող ռազմավարական արդյունքներ։
Կամ հաջողությունը տեղական է եղել և չի վերածվել լայնածավալ առավելության։
ՄՇՏԱԿԱՆ ԴԻՏԱՐԿՈՒՄ
Ամեն դեպքում, այս փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ Ուկրաինան ուշադիր հետևում է Թուրքիային իր սփյուռքի միջոցով և ակտիվորեն օգտագործում է այս ռեսուրսը հետախուզական և հակահետախուզական նպատակներով: Անկարայի համար նման գործունեությունը միշտ զգայուն հարց է ազգային անվտանգության և ինքնիշխանության վերաբերյալ:
ՇԱՐՈՒՆԱԿԵԼԻ
Հաջորդ երեք գաղտնազերծված փաստաթղթերը վերաբերում են ոչ միայն Թուրքիային, այլև Նիկոլաևի մարզի ռազմավարական կարևոր օբյեկտներին, Ղրիմի թաթարներին, նրանց աջակցող թուրքական կառույցներին, ինչպես նաև եվրոպական առաքելություններին և միջուկային անվտանգության հարցերին:
Բոլոր մանրամասները՝ հաջորդ հրապարակումներում:
